درمان روانشناختی بیماران مبتلا به بیماری های مزمن تنفسی
خلاصه ای از فصل هشتم کتاب درمان روان شناختی بیماران مبتلا به بیماری های مزمن تنفسی:
توتون، تنباکو و سایر مواد استنشاقی مصرف دخانیات متاسفانه رایج است، افراد از سیگار و سایر مواد استنشاقی که باعث علائم و بیماری های تنفسی میشوند مصرف میکنند. برای قطع مصرف و درمان رونا شناختی بیماران مبتلا به بیماری های مزمن تنفسی این مواد روش های متنوعی است.
اثرات تنفسی سیگار، تنباکو و سایر مواد
استعمال دخانیات به عنوان “علت عمده بیماری COPD” در ایالات متحده شناخته شده. و در 80 تا 90 درصد تشخیص آن نقش دارد.
امصرف مواد مخدر همچنین با افزایش علائم ریه، کاهش عملکرد ریه، مرگ و میر بیشتر در بیماران مبتلا به COPD همراه است.
استعمال دخانیات آسم را در بزرگسالان تشدید میکند. و احتمالا در ایجاد بیماری آسم نقش دارد و سیگار کشیدن خطر ابتلا به سل را افزایش می دهد. و با افزایش مرگ و میر و عفونت مکرر همراه است.
استنشاق دود از طریق پایپ-آب شامل استنشاق بخار عبور داده شده از آب است که به نام قلیان می شناسند. توتون و تنباکو طعم دار معمولا دود میشود، اگر چه ماری جوانا و تریاک را نیز میتوان ازاین طریق دود کرد.
مطالعات زیادی انجام شده است که نشان میدهد پایپ-آب عملکرد ریه را کاهش و خطر بیماری مزمن ریه را افزایش میدهد. ضرر یک دوره مصرف معمول قلیان، 100تا200 برابر بیشتر از سیگار است.
ماری جوانا
ماری جوانا یک داروی رایج است که اغلب به صورت سیگار دود میشود، مطالعات بسیاری انجام شده است که نشان میدهد علائم تنفسی مانند سرفه، تنگی نفس و تولید خلط پس از مصرف ماری جوانا اتفاق می افتد.
اگر چه مشاهدات به طور کلی نشان نمیدهد که مصرف این دارو به تنهایی موجب ابتلا به بیماری های ریوی میشود. با این حال مصرف ماری جوانا و تنباکو هر دو باعث ایجاد یک اثر افزودنی می شود. علائم تنفسی را افزایش داده و همچنین خطر بیشتری برای بیماری مزمن ریوی ایجاد میکند.
ترک سیگار و قطع مصرف موارد نامبرده تنها مداخله شناخته شده ای است که می تواند سرعت کاهش و ضعف عملکرد ریه و پیشرفت بیماری را کاهش دهد.
سایر درمان ها برای بیماری های مزمن تنفسی به مدیریت علائم کمک میکند.
اما موجب توقف پیشرفت بیماری نمیشوند. ترک سیگار منجر به بهبود علائم تنفسی میشود. اما با قطع مصرف مواد، عملکرد ریه این افراد مانند افرادی که هرگز از هیچ نوع سیگاری استفاده نکرده اند، نمیشود. مگر اینکه زود آن را ترک کنند.
ارزیابی و مداخله های مختصر در بازدیدهای دکتر به دلیل ارتباط قوی بین استعمال دخانیات و بیماری های تنفسی، دستورالعمل های بالینی ارائه دهنده گان خدمات پزشکی را تشویق میکنند تا در صورت تایید مصرف دخانیات را در بیماران خود ارزیابی کرده. و سپس بیمار را به قطع مصرف تشویق کنند. براساس مدلی که با عنوان A5 شناخته شده و شامل 5 مرحله بررسی، راهنمایی، توافق، کمک و پیگیری است، متخصصان پزشکی تشویق میشوند
در هر بار مراجعه بیماران از آن ها در مورد مصرف دخانیات سوال بپرسند. به بیماران توصیه شود سیگار را ترک کنند. تمایل بیمار برای ترک سیگار ارزیابی شود.
در برنامه ترک، تجویز دارو و پشتیبانی به بیمار کمک کنند. پیگیری عملکرد در این مرحله عملکرد بیماران برای نظارت بر پیشرفت او سازماندهی می شود. و ارائه مداخلات اضافی در صورت لزوم مورد استفاده قرار می گیرد.
جزئیات بیشتر در مورد راهکارهای اجرایی
بخصوص برای هر یک از مراحل مدل در برخی مستندات و مطالعات انجام شده همچون فراهم شده است. برخی از انواع این مدل توسط بسیاری از پزشکان مراقبت های اولیه و ریه مورد استفاده قرار میگیرد. و تحقیقات نشان داده شده که پرهیز در بیمارانی که در مراحل کمک و پیگیری قرار دارند نسبت به مرحله توافق بیشتر بهبود یافته است. این مدل همچنین برای پزشکان در زمینه تریاژ مفید است،
برای تعیین اینکه چه بیمارانی از مداخله عمیق تر روان شناس یا کلینیک دیگری که در مداخلات گسترده تر ترک سیگار آموزش دیده است، بهره مند شوند.
مداخلات ترک سیگار
افراد سیگاری به طور متوسط شش الی هفت بار قبل از توقف موفقیت آمیز مصرف سیگار برای ترک آن تلاش کرده اند. افرادی که اقدام به ترک سیگار میکنند معمولا علائم ترک از جمله اضطراب، ولع مصرف، تحریک پذیری و تغییرات خلقی، کاهش تمرکز، گرفتگی عضلات شکم، سردرد، بی خوابی، افزایش اشتها و سوزن سوزن شدن اندام های بدن را تجربه میکنند. که این علائم ممکن است تا چند هفته ادامه داشته باشند. برخی شواهد نشان میدهد که ترک مصرف برای بیماران مبتلا به بیماری های مزمن ریه دشوارتر از افراد سالم است. زیرا آنها وابستگی بیشتری به نیکوتین دارند، علائم ترک و ولع مصرف در این افراد با روند کندتری کاهش میابد
و آنها نگران هستند ترک سیگار تفاوتی ایجاد نکند. همچنین افسردگی در افراد سیگاری مبتلا به بیماری های مزمن ریه نسبت به افرادی که به این بیماری مبتلا نیستند، بیشتر است. مداخلات ترک سیگار شامل جایگزینی نیکوتین، دارو درمانی و درمان های روان شناختی است. اهداف کلی این مداخلات نیز کاهش علائم ترک، ولع مصرف و فراهم کردن مهارت های لازم برای جلوگیری از مصرف سیگار در فرد است.
درمان جایگزینی نیکوتین برای بیماری مزمن تنفسی
گزینه های درمانی جایگزینی نیکوتین به اشکال مختلف وجود دارد. از جمله به صورت آدامس، فراورده استنشاقی، قرص مکیدنی، افشانه بینی و برچسب پوستی حاوی نیکوتین موجود هستند.
مداخلات شناختی _ رفتاری برای درمان بیماری مزمن تنفسی
افراد باید رفتارهای خود را تغییر دهند تا به آن ها کمک کند سیگار را ترک کرده و از مصرف آن خودداری کنند. یک راهکار، تغییر الگوهای رفتاری است که شامل سیگار کشیدن می شود.
به عنوان مثال یک زن همیشه اولین سیگار خود را صبح قبل از بلند شدن از رختخواب و شروع روز خود میکشد. برنامه های رفتاری او برای رفع این عادت شامل نداشتن سیگار در خانه است. بلافاصله از رخت خواب بیرون آمده و مسواک بزند. کارهای روزانه خود را ادامه دهد و میل به مصرف را با تماس گرفتن با خواهر یا دوستش یا قدم زدن کنترل کند. بعضی از افراد باید دست و دهان خود را مشغول کنند. که می توانند در این زمینه به عنوان یک گزینه، قلم را به طور موقت در دست بگیرند یا نی را در دهان خود بگذارند.
افراد همچنین باید یاد بگیرند که اتفاق هایی که با سیگار کشیدن همراه بوده دیگر ارتباطی با هم ندارند. بنابراین آن ها بعد از شام با یک فنجان قهوه دیگر سیگار نمیکشند. میتوانند قهوه را به تنهایی بنوشند، آن را با گزینه دیگری همراه کنند یا کاملا کنار بگذارند.
همچنین به خود یادآوری کنند که هر یک از این گزینه ها مناسب است.
در نهایت به این کار عادت خواهند کرد و مزایای کارکردن در این زمینه در طولانی مدت برای آنها ارزشمند خواهد بود. تعیین هدف با تقویت مناسب به افراد در ایجاد تغییرات رفتاری، یا در ابتدا کاهش رفتار و حفظ پرهیز و خودداری از مصرف کمک می کند. آن ها باید تقویت کننده های مناسب برای کوتاه مدت انتخاب کنند. به عنوان مثال خرید کتب یا تماشای یک فیلم و همچنین پاداشی بزرگتر را مثلا خرید تلفن یا رفتن به تعطیلات آخر هفته انتخاب کنند.
راهبردهای شناختی نیز میتوانند به ترک سیگار کمک کنند. هنگامی که با میل و اشتیاق زیاد برای مصرف رو به رو میشوید اغلب می توانند از شناخت هایی مانند
وقتی نفس بکشم ارزش آن را بهتر متوجه میشوم یا من از عهده ی این کار برمی آیم. استفاده کنند تا از این مرحله با موفقیت عبور کنند.
به خاطر داشته باشید رفع نگرانی کوتاه مدت از ولع مصرف در مقابل مشکلات پزشکی طولانی مدت اغلب به آنها کمک میکند تا ولع مصرف را کنترل کنند.
همچنین ممکن است لازم باشد افراد هویت خود را دوباره درک کنند، برای مثال اکنون باید خود را یک فرد غیر سیگاری بدانند.
پیشگیری از عود
پیشگیری از عود یک رویکرد شناختی _ رفتاری است. که مهارت های رفتاری و تکنیک های مداخله ای شناختی را برای کمک به افراد در حفظ تغییرات رفتاری مطلوب ترکیب میکند. یکی از جنبه های پیشگیری از عود این است که افراد برنامه هایی برای جلوگیری از لغزش و وقفه در قطع مصرف یا عود مجدد ایجاد کنند.
در ابتدا، افراد لیستی از موقعیت های پرخطر را تهیه میکنند. که احتمالا زمینه اشتیاق به مصرف را مهیا میکند یا درآن موقعیت مایل به سیگار کشیدن هستند.
سپس متخصص بالینی به بیمار کمک میکند تا برنامه هایی بدون سیگار کشیدن برای مدیریت این شرایط با استفاده از استراتژی های کنارآمدن،مهارت های حل مسئله و بازسازی شناخت اجرا کند. تجربه های موفقیت آمیز در این شرایط باعث افزایش اعتماد به نفس فرد نسبت به توانایی خود یا تجربه حس خود کار آمدی بالاتری در کنار آمدن با این شرایط در آینده میشود و این احتمال را دارد که بتواند پرهیز از مصرف را حفظ کند.
اگر لغزش رخ دهد، مهم است که به آن وضعیت رسیدگی کنید تا اطمینان حاصل شود که فرد به رفتار قبلی خود بازنمیگردد.
حمایت اجتماعی
هر گونه حمایت و پشتیبانی میتواند برای درمان بیماران مفید باشد زیرا آنها برای ترک سیگار و پرهیز از مصرف آن تلاش بسیاری میکنند. حمایت از متخصصان را میتوان از طریق تشویق، توجه به نگرانی ها و تلاش های بیماران، تقویت موفقیت ها و کمک به آنها برای ایجاد اعتماد به نفس نشان داد. برخی از بیماران درمان های گروهی برای ترک سیگار را مفید میدانند زیرا حمایت اجتماعی در این برنامه ها وجود دارد. منابع آنلاین و مبتنی بر وب نیز میتوانند پشتیبانی و امتیازهای مازاد برای ترک سیگار ارائه دهند.
بدست آوردن حمایت افراد مهم در زندگی بیماران اغلب دشوار است، حتی اگر
ضروری ترین پشتیبانی مربوط به بیمار باشد، ممکن است خانواده و دوستان به طور فعال حمایت کننده نباشند. بسیاری از افراد هستند که از سوی اطرافیان خود مورد سرزنش قرار میگیرند. که چرا مصرف سیگار خود را متوقف نمیکنند. تجربه ای که معمولا تحقیرآمیز تلقی میشود و بی فایده است. بیماران ممکن است بتوانند به افراد مهم زندگیشان آموزش دهند که چه رفتارهایی را مانند ترک اتاق در صورت سیگار کشیدن، اجتناب از شرکت در رویدادهای اجتماعی جایی که دیگران سیگار میکشند. یا در صورت درخواست سیگار از سوی بیمار و پاسخ نه گفتن از سوی اطرافیان او مفید میدانند. افرادی که از بیمار حمایت میکنند همچنین میتوانند به بیمار کمک کنند تا پیشرفت خود را ببیند. و از انتخاب هایی که انجام داده احساس خوبی داشته باشند.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.